هیچ چیز به اندازه دیدن برآمدگیها و تاولهای بزرگ روی سطح ایزوگام نو، نمیتواند کام صاحبخانه را تلخ کند. این پدیده که به آن «طبله کردن» یا «باد کردن» میگویند، نه تنها ظاهر بام شما را زشت میکند، بلکه یک زنگ خطر جدی است که نشان میدهد عایقکاری شما آنطور که باید، انجام نشده و عمر مفید آن به شدت کاهش خواهد یافت. طبله کردن، نقطه ضعف بالقوه ایزوگام است و با هر رفت و آمد یا قرار گرفتن جسمی روی آن، به راحتی سوراخ شده و راه را برای نفوذ آب باز میکند.
اما خبر خوب این است که این مشکل، یک اتفاق شانسی و غیرقابل پیشبینی نیست. طبله کردن تقریباً همیشه نتیجه مستقیم اشتباهاتی است که قبل یا حین نصب رخ داده است. در این نوشته، میخواهیم به ریشه این مشکل بپردازیم و یک راهنمای کامل برای پیشگیری از آن ارائه دهیم تا سطحی صاف، یکدست و ماندگار داشته باشید.
چرا ایزوگام طبله میکند؟ راز حبابهای مزاحم
اجازه دهید خیلی ساده برایتان توضیح دهم. دلیل اصلی و علمی طبله کردن ایزوگام، یک چیز است: وجود رطوبت یا هوای محبوس شده زیر لایه عایق.
وقتی آفتاب به سطح تیره ایزوگام میتابد، دمای زیر آن به شدت بالا میرود. این گرما، هر ذره روطوبت یا هوای حبس شده را منبسط کرده و رطوبت را به بخار آب تبدیل میکند. بخار آب حجم بسیار بیشتری از آب مایع دارد و این افزایش حجم، فشاری قوی از زیر به لایه ایزوگام وارد میکند و آن را به سمت بالا هل میدهد. چون ایزوگام خاصیت ارتجاعی دارد، به جای پاره شدن، به شکل یک تاول یا حباب در میآید. این رطوبت یا هوا از چند راه میتواند زیر عایق شما جا خوش کند:
- خشک نبودن کامل سطح: این شایعترین دلیل است. سطح بتنی یا سیمانی پس از بارندگی یا شستشو، حتی اگر در ظاهر خشک به نظر برسد، ممکن است در عمق خود همچنان رطوبت داشته باشد.
- نصب در هوای شرجی یا مهآلود: رطوبت موجود در هوا میتواند به صورت شبنم روی سطح بنشیند و زیر ایزوگام حبس شود.
- تمیز نبودن سطح: وجود گرد و غبار و ذرات ریز، مانع چسبیدن کامل ایزوگام به صتح زیرین شده و فضاهای خالی میکروسکوپی برای حبس شدن هوا ایجاد میکند.
- اجرای ناشیانه: اگر نصاب مهارت کافی نداشته باشد و نتواند با فشار مناسب رول و حرارتدهی صحیح، تمام هوای زیر لایه را خارج کند، این هوا در زیر کار باقی میماند.
به هیچ عنوان، تحت هیچ شرایطی، به بهانه عجله داشتن یا اینکه “هوا که خوبه”، پروسه آمادهسازی سطح را سرسری نگیرید. اگر دیروز باران آمده، نصب امروز جنایت در حق ساختمان شماست. اگر سطح پر از گرد و خاک است و نصاب میگوید “با شعله خودش میسوزه میره”، همان لحظه عذرش را بخواهید. این مسامحهکاریها، علت اصلی ۹۹ درصد از تمام طبله کردنهاست. هزینه یک روز صبر کردن یا چند ساعت وقت گذاشتن برای تمیزکاری، یک هزارم هزینه تعمیر یا تعویض ایزوگام طبله کرده هم نیست. این یک اصل است، نه یک توصیه. تمام.
راهنمای عملی برای پیشگیری از طبله کردن
برای اینکه خیالتان از بابت یک سطح صاف و بدون حباب راحت باشد، این چکلیست را مو به مو اجرا کنید:
- خشک، خشک و باز هم خشک: پس از هرگونه بارندگی یا شستشوی بام، حداقل ۲ تا ۳ روز آفتابی صبر کنید تا تمام رطوبت عمقی سطح هم تبخیر شود. عجله در این مرحله، بزرگترین دشمن شماست.
- جارو و سپس شستشو: سطح را ابتدا به خوبی جارو بزنید تا تمام ذرات درشت و گرد و خاک پاک شود. در صورت امکان، سطح را با آب و فرچه بشویید و سپس منتظر بمانید تا کاملاً خشک شود. این کار چسبندگی را فوقالعاده افزایش میدهد.
- اجرای پرایمر: استفاده از یک لایه پرایمر قیری قبل از نصب ایزوگام، یک حرکت هوشمندانه است. پرایمر تمام خلل و فرج ریز سطح را پر کرده، گرد و غبار باقیمانده را به خود جذب میکند و یک سطح کاملاً ایدهآل و چسبناک برای پذیرش لایه اصلی ایزوگام فراهم میآورد.
- نصاب حرفهای، کلید نهایی: یک نصاب ماهر و باتجربه، میداند که چطور با زاویه شعله و فشار یکنواخت روی رول، تمام هوای زیر کار را به تدریج خارج کند و ایزوگام را به طور کامل به سطح بچسباند.
استاد یوسفی، از نصابان قدیمی و خوشنام، نکته جالبی را میگوید: «من همیشه به مشتریهایم میگویم که طبله کردن مثل تب کردن بچه است. خود تب بیماری نیست، بلکه نشانه یک عفونت در بدن است. طبله کردن ایزوگام هم خودش مشکل اصلی نیست، نشانه این است که کار از پایه ایراد داشته. نشانه عجله، نشانه بیتوجهی به تمیزی و خشکی. ما هیچوقت روی یک زخم کثیف و خیس، چسب زخم نمیزنیم چون میدانیم که زیرش عفونت میکند. داستان بام و ایزوگام هم دقیقا همین است. بام باید مثل یک پوست تمیز و خشک باشد تا چسب ایزوگام به درستی روی آن بنشیند و عفونت (طبله) نکند.»
در نهایت، به یاد داشته باشید که جلوگیری از طبله کردن، بسیار سادهتر و کمهزینهتر از تعمیر آن است. با کمی صبر، دقت در آمادهسازی سطح و انتخاب یک تیم اجرایی حرفهای، میتوانید یک بار برای همیشه، یک عایق بینقص و مطمئن داشته باشید.
منبع علمی
- The NRCA Roofing Manual: Membrane Roof Systems – 2019, Chapter 2: “Roof Decks and Substrates”
کتابچه راهنمای انجمن ملی پیمانکاران بام آمریکا (NRCA)، یکی از معتبرترین مراجع جهانی در زمینه سیستمهای سقف است. در فصل دوم این راهنما که به طور تخصصی به بسترهای کار و زیرسازی میپردازد، به صراحت ذکر شده است که “تمام بسترهای سیمانی و بتنی باید قبل از اجرای هرگونه غشای سقف، کاملاً خشک و عاری از هرگونه آلودگی، گرد و غبار یا مواد سست باشند.” این منبع معتبر تاکید میکند که وجود رطوبت در بستر (substrate moisture) میتواند منجر به تشکیل حباب (blistering) و جدا شدن لایهها (delamination) به دلیل فشار بخار (vapor pressure) شود. این دقیقا همان مکانیسمی است که در این مقاله تشریح شد و نشان میدهد که تاکید بر خشکی و تمیزی سطح، یک اصل پذیرفته شده و علمی در سراسر جهان برای اجرای صحیح عایقهای رطوبتی، از جمله ایزوگام، است.thumb_upthumb_down